تحقیق چیست؟
پژوهش یا تحقیق (به انگلیسی: Research) از فعل پژوهیدن به معنای جستجو کردن است. پژوهش کردن، یک جستجوی منظم و هدفدار است؛ یعنی مراحلی دارد که باید به ترتیب طی شوند تا به [نتیجه] و هدف برسد. به این مراحل «روش علمی» میگویند. (منبع: ویکی پدیا)
مراحل پژوهش علمی عبارتند از:
- انتخاب موضوع
- بیان پرسش یا مسئله
- فرضیهسازی
- جمعآوری اطلاعات و آزمودن فرضیهها
- طبقهبندی اطلاعات و تحلیل نتایج آزمونها
- نتیجهگیری
- ارائه گزارش
تحقیقات با هدف درک بهتر سوالات انجام می شوند
سوالاتی مانند سوالات زیر:
- سازمان یا کسب و کار شما واقعا می خواهد به چه چیزی دست یابد.
- چه فرایندهایی هستند که نیاز به دنبال کردن و تعقیب ایده های جدید دارد؟
- چه استدلال هایی هستند که نیاز است برای سازمان دهی نگرش شما به کار روند؟
- چه شواهدی وجود دارد که برای افراد علاقه مند به ایده پردازی های مفهومی، مورد نیاز است؟
انواع تحقیق
تحقیق اکتشافی
تحقیق توصیفی
تحقیق توضیحی
روش های تحقیق
روش های کیفی
روش های کمی
مشخصات تحقیقات
۱-تحقیق همواره با کشف یک رابطه ارتباط دارد. حل مسئله نیازمند پژوهش و جستجو است. اگر مسئله ای نباشد تحقیقی صورت نمی گیرد.
۲-تحقیقی که تأکید بر قوانین کلی و اصول یا نظریههایی دارد بر اساس آن میتوان وقایع را پیشبینی کرد.
۳-در تحقیق میبایست نمونههایی برای مشاهده وجود داشته باشد و با مشاهده نمونهها بتوان به ویژگیهای پدیده و موضوع پی برد.
۴-تحقیق امر پیچیدهای است و به فعالیتی بیشتر از بازیابی اطلاعات نیاز دارد و تفاوت آشکاری با جمعآوری اطلاعات بهصورت خام دارد.
۵- هر موضوع تحقیقاتی میبایست قابلمشاهده باشد و تحقیق با آزمایش و یا واقعیات تجربی استوار است چنانچه بتوان در صورت لزوم نتیجه به دست آمده از تحقیق را مجدداً به دست آورد.
۶- تحقیق فعالیتی قابل بازسازی مجدد است به این معنا که در شرایط مساوی بتوان همان نتیجه را به دست آورد چنانچه محقق دیگری در مکان متفاوتی نیز به همین نتیجه برسد و نتیجه مختص به یک محقق وابسته نباشد.
۷-تحقیق به جستجو نیاز دارد و محقق باید بتواند ابزارهای لازم را برای این جستجو در اختیار بگیرد. استفاده از تکنولوژیهای مدرن میتواند در روند کار تحقیقاتی تسهیلاتی را ایجاد کند.
۸- نتیجه تحقیق را باید بتوان به وضوح توصیف کرد. برای این منظور استفاده از ابزارهای اندازهگیری میتواند به محقق کمک کند. توصیفهای غیر کمی را نیز میتوان توسط مشاهده انجام داد و روشهای معتبری را برای جمعآوری اطلاعات ارائه داد.
۹-تحقیقات با تعصب در یک جایگاه قرار نمیگیرند و ضروری است که محقق بهدوراز تعصب و فردی منطقی باشد. عواطف نقشی در کار تحقیقی ندارد. محقق میبایست برای آزمایش فرضیهاش تمام تلاش خود را به کار گیرد و اصراری بر اثبات فرضیهاش نداشته باشد. نتیجه هر چه که باشد باید موردقبول محقق قرار گیرد.
۱۰- جستجو در مورد مسائل حلشده مفهومی ندارد و محقق بهتر است درباره ایدهای بکر و جدید فکر کند و موضوع تحقیق اصیلی را انتخاب کند.
۱۱-شتاب و عجله در پژوهش جایی ندارد. محقق با صبر و حوصله میتواند به نتیجهای منطقی و رضایتبخش دست یابد.
۱۲- روند کار تحقیقاتی میبایست با دقت و ظرافت ثبت شود زیرا برای گزارش از کار تحقیقاتی به ثبت دادهها نیاز است.
۱۳- محقق فردی با شهامت است. همه موضوعات تحقیقاتی نیاز به تلاش دارند ولی گاهی این تلاش نیاز به کمی ازخودگذشتگی و شجاعت دارد. به یاد داشته باشید در طول تاریخ محققین بسیاری وجود داشتند که دچار مصائب و ناملایمات زیادی شدند.
لازم به ذکر است که تجارب شخصی و مشاهدات فردی که قابل تکرار نیستند تحقیق محسوب نمیشوند. تحقیقی که بدون نوشتن نتیجه و ثبت و گزارش مراحل کار باشد ارزش علمی ندارد. محققین دیگر با خواندن یافتههای تحقیقاتی میتوانند دانش کافی در موضوع به دست آورند و با ادامه پژوهش یافتههای قبلی را تأیید و یا رد کنند و این روند به بازسازی و تجدید حیات علمی کمک مؤثری میکند. قابلیت تکرار و تجدید فنی است که اعتبار کار تحقیقاتی را تثبیت میکند.